Hoe leren wij leren leren?

De boot

Ieder kind heeft recht op goed onderwijs. Dat wil zeggen dat elk kind resultaten moet kunnen halen die je  van hem of haar mag verwachten. Daarnaast vinden we vooral het proces, dus hoe kom je tot een resultaat, van belang. Kinderen moeten zich veilig voelen, zich durven uiten en kunnen reflecteren op zichzelf en hun taakaanpak. Om dit te bewerkstelligen werken we gericht aan het ontwikkelen van executieve functies (EF) van leerlingen. Hiervoor zijn de executieve functies vormgegeven zoals in de boot van uitgeverij Pica. Pica heeft de verschillende executieve functies in een metafoor van een boot verbeeld. Het team van de Harlekijn heeft de metafoor van Pica gegoten binnen de structuur zoals deze aanwezig was vanuit PBS. Er zijn lessen gemaakt voor onderbouw en bovenbouw en de onderdelen van de boot zijn gevisualiseerd in de klas. Dit alles maakt dat kinderen meer zicht krijgen op hun sterk ontwikkelde EF en ook handvatten krijgen aangereikt voor hun leerdoelen. 

Executieve functies ontwikkelingsgebieden

Door de Wijzer in Executieve Functies kun je werken aan het ontwikkelen van de volgende executieve functies. Op de Harlekijn gebruiken wij onderstaande terminologie:

 

  • Inhibitie is het anker. Het anker staat symbool voor de rem op het gedrag.

Gooi je anker uit!

 

Ik stop met waar ik mee bezig ben en luister naar de leerkracht.

Ik denk eerst na en ga dan aan het werk.

  • Werkgeheugen is als een landkaart. De landkaart helpt je om informatie in je geheugen vast te houden en waar nodig te bewerken.

Zet het op je landkaart!

 

Ik bedenk wat ik al over dit onderwerp weet. 

Ik gebruik een hulpmiddel.

Ik gebruik kladpapier om belangrijke informatie op te schrijven.

  • Planning en organisatie zijn het kompas. Een kompas geeft richting, zo helpen deze vaardigheden je om een plan te maken en daadwerkelijk uit te voeren.

Vaar op je kompas!

 

Ik bedenk welke spullen ik nodig heb voor de taak. 

Ik maak een plan hoe ik de taak ga aanpakken en houd me hieraan.

  • Taakinitiatie is de schroef. De schroef moet aangezwengeld worden, wil de boot gaan varen. Zo zorgt taakinitiatie ervoor dat je op tijd en effectief aan een taak begint.

Geef de schroef een zwengel!

 

Ik start met de taak.

Ik werk door aan de taak.

  • Emotieregulatie is de toerenteller van de boot. Bij een te hoog toerental ontstaat er schade, bij een te laag toerental slaat de motor af.

Let op je toerenteller!

 

Ik blijf rustig.

Ik schakel op tijd hulp in.

  • Flexibiliteit is het roer van de boot. Bij storm of een andere boot op de radar moet je het plan aanpassen en het roer omgooien: flexibel zijn dus.

Gooi je roer om!

 

Ik pas mijn plan aan als ik niet verder kan.

  • Metacognitie is als de kapiteinspet. Je reflecteert op je eigen handelen en de (sociale) situatie waarin je je bevindt. 

Zet je kapiteinspet op!

 

Ik bedenk hoe ik deze taak heb aangepakt.

Ik bedenk wat er goed ging en wat ik een volgende keer anders ga aanpakken.